*"Przeciwieństwem" pszczół samotnych są pszczoły społeczne, takie jak pszczoła miodna albo trzmiele. Żyją one w rodzinach składających się z królowej składającej jaja i robotnic, które raczej nie rozmnażają się, ale wychowują potomstwo królowej. Pomiędzy samotnym a wysoko rozwiniętym społecznym trybem życia, u różnych gatunków można trafić na "formy pośrednie", na przykład kiedy kilka samic zakłada wspólne gniazdo, ale każda składa jaja i zajmuje się własnym potomstwem.
Witam, Nauka dla Przyrody zamieściła ciekawy artykuł "Pszczoły samotne cz. 5 – jak wyjść z gniazda?", który odszukałem za pośrednictwem Twittera. Wrzuciłem tam 3 tweety - bardziej jako komentarze niż konkretne pytania, ale pozwalam je sobie tu przytoczyć po edycji (bez gorsetu znaków):
OdpowiedzUsuń1) czy jest mechanizm opóźniający rozwój jaj najwcześniej złożonych, tj. tych z głębi gniazda? Rozwiązanie, w którym najwcześniej wychodzą na świat osobniki najbliżej wyjścia, czyli z jaj złożonych najpóźniej wydaje się logiczne. Jeśli z jaj złożonych z tyłu (najwcześniej) larwy wylęgają się wcześniej i wcześniej dojrzewają, to potem dorosłe muszą się przegryzać przez kokony z jeszcze niewylęgniętym rodzeństwem. A tak raczej nie jest? Powinny mieć wolną drogę :)
2) o do samców: czy jeden samiec może odbywać gody z większą liczbą samic? Jeśli tak, to ginięcie części samców w ślepych zaułkach nie ma większego znaczenia. Wręcz można by uznać, że w ten sposób ewolucja eliminuje nieogarnięte przestrzennie fajtłapy :)
Pozdrawiam! Piotr
Już odpowiadam :)
Usuń1. Dla murarki tempo rozwoju larwalnego nie ma znaczenia przy wychodzeniu z gniazd. Wiosną wszystkie osobniki, które przeżyły i rozwinęły się prawidłowo, są w tym samym stadium: dorosłej pszczoły w kokonie, i jedyne, czego im potrzeba, to odpowiedniej temperatury jako sygnału, że można wychodzić. Wychodzenie następuje po kolei, zaczynając od osobników znajdujących się najbliżej wejścia do gniazda. Nie do końca wiadomo, skąd poszczególne pszczoły wiedzą, kiedy mają zacząć się wygryzać, no ale wiedzą całkiem dobrze :)
2. Tak, samce mogą kopulować kilkukrotnie, ale większości nie udaje się to więcej niż raz. Warto zauważyć, że to samce mają większe możliwości korygowania swojej pozycji w gnieździe na etapie wychodzenia z kokonu, więc można się spodziewać, że raczej rzadko będą ginąć wewnątrz gniazda. Nacisk ewolucyjny na eliminację osobników niepotrafiących z sukcesem wyjść na zewnątrz oczywiście w naturalnych warunkach z pewnością jest, nawet silniejszy niż tu sugerowany: osobnik, który się pomylił, może nie tylko sam zginąć, ale i zabić rodzeństwo znajdujące się głębiej od niego w gnieździe.